Soğuk Algınlığı

SOĞUK ALGINLIĞI

Bebekler ve çocuklar çok sık etkilenir ve yetişkinlere göre daha uzun süreli belirtiler yaşarlar. Soğuk algınlığı, bir dizi farklı virüsün neden olduğu bir dizi belirti ve bulgudur. Soğuk algınlığından sorumlu virüs türü olan 100’den fazla farklı rinovirüs çeşidi vardır. Soğuk algınlığına neden olan diğer virüsler arasında ENTERO virüsler (ekovirüs ve coxsackievirus) ve COVID-19’a neden olan virüs olan şiddetli akut solunum sendromu coronavirus 2 (SARS-CoV-2) dahil olmak üzere koronavirüsler bulunur. Soğuk algınlığı belirtilerine neden olan çok fazla virüs olduğundan, insanlar her yıl birden fazla soğuk algınlığına ve bir ömür boyu düzinelerce soğuk algınlığı geçirebilirler.
Altı yaşın altındaki çocuklar yılda ortalama altı ila sekiz soğuk algınlığı geçirir, semptomlar ortalama 14 gün sürer. Kreşe giden çocuklar, evde bakılan çocuklardan daha fazla soğuk algınlığı geçirirler. Bununla birlikte, ilkokula başladıklarında, muhtemelen bağışık oldukları için daha az soğuk algınlığına yakalanırlar.

Mevsimsel özellikler — Soğuk algınlığı yılın herhangi bir zamanında ortaya çıkabilir, ancak çoğu soğuk algınlığı coğrafi konumdan bağımsız olarak sonbahar ve kış aylarında meydana gelir. Soğuk algınlığı soğuk iklimlerden veya soğuk havaya maruz kalmaktan kaynaklanmaz.

Bulaşma — Soğuk algınlığı, doğrudan temas yoluyla veya ortamdaki virüsle temas yoluyla kişiden kişiye bulaşır. Soğuk algınlığı ilk 2 ila 4 gün boyunca en bulaşıcıdır.

COVID-19 salgını ile ilgili önleyici tedbirler (örneğin, maske takma, kalabalıktan kaçınma) çocuklarda soğuk virüslerin genel yayılmasını yavaşlatmıştır.

Doğrudan temas — Soğuk algınlığı olan kişiler genellikle virüsü ellerinde taşırlar, buradan başka bir kişiye en az iki saat boyunca bulaşabilir. Soğuk algınlığı olan bir çocuk, daha sonra gözüne, burnuna veya ağzına dokunan başka bir çocuğa veya yetişkine dokunursa, virüs daha sonra o kişiye bulaşabilir.

Yüzeylerden bulaşma —  Bazı virüsler yüzeylerde (tezgahlar, kapı kolları veya oyuncaklar gibi) bir güne kadar yaşayabilir.

Viral parçacıkların solunması — Viral parçacıkları içeren damlacıklar solunum veya öksürük yoluyla havaya solunabilir. Rinovirüsler genellikle enfekte damlacıklarla temas sonucu bulaşmaz, ancak influenza virüsü ve koronavirüs küçük damlacıklar yoluyla bulaşabilir.

SOĞUK ALGINLIĞI BELIRTİLERİ

Tipik soğuk algınlığı- Soğuk algınlığı belirti ve bulguları genellikle maruz kaldıktan bir ila iki gün sonra başlar. Çocuklarda burun tıkanıklığı en belirgin belirtidir. Ayrıca açık, sarı veya yeşil renkli burun akıntısı olabilir; hastalığın ilk üç gününde ateş (38°C’den yüksek) yaygındır.

Diğer belirtiler boğaz ağrısı, öksürük, sinirlilik, uyku bozukluğu ve iştah azalması olabilir. Burun kırmızı ve şişebilir ve boyundaki lenf düğümleri (bezler) hafifçe genişlemiş olabilir.

Soğuk algınlığı belirtileri genellikle ilk 10 gün boyunca en kötüsüdür. Bununla birlikte, bazı çocuklarda burun akıntısı, tıkanıklık ve 10 günden fazla öksürük devam edebilir. Ek olarak, ilk soğuk algınlığının belirtileri düzeldikten sonra bir çocuğun ikinci bir soğuk algınlığı geçirmesi olağandışı değildir; bu, çocuğun özellikle sonbahar ve kış aylarında haftalarca hatta aylarca süren tek bir nezlesi varmış gibi görünmesini sağlayabilir. Bu durum, çocuk aşağıda tartışılan daha ciddi belirtilerden herhangi birine sahip olmadığı sürece endişe nedeni değildir.

Alerji belirtileri (alerjik rinit) soğuk algınlığından biraz farklıdır: burun ve gözlerin rahatsız edici kaşıntısını içerebilir.

SARS-CoV-2’nin neden olduğu soğuk algınlığı- SARS-CoV-2’nin (COVID-19’a neden olan virüs) neden olduğu soğuk algınlığı tipik olarak maruziyetin ardından dört ila altı gün sonra başlar, ancak maruz kaldıktan 14 gün sonra ortaya çıkabilir. Çoğu çocukta, belirtiler ateş ve öksürüktür, ancak burun akıntısı, karın ağrısı, kusma veya ishal de ortaya çıkabilir. Çocuklarda COVID-19 enfeksiyonu genellikle hafif hatta belirtisizdir. Şiddetli enfeksiyon, hastaneye yatış ve ölüm çocuklarda yetişkinlere göre daha az görülür.

Ne yazık ki, bir çocukta SARS-CoV-2’nin neden olduğu soğuk algınlığı, başka bir soğuk algınlığı virüsünün neden olduğu soğuk algınlığı gibi görünür ve sadece COVID-19 testi ile teşhis edilebilir.

SOĞUK ALGINLIĞI KOMPLİKASYONLARI

Soğuk algınlığı olan çocukların çoğunda komplikasyon gelişmez. Bununla birlikte, ebeveynler veya bakıcılar potansiyel komplikasyonların belirtilerinin farkında olmalıdır.

Kulak enfeksiyonu — Soğuk algınlığı olan çocuklarda bakteriyel veya viral kulak enfeksiyonu gelişebilir. Bir çocuk soğuk algınlığı belirtilerinin ilk üç gününden sonra ateş (38°C’den yüksek) gelişirse, bunun nedeni kulak enfeksiyonu olabilir.

Astım — Soğuk algınlığı, çocuklarda astımın kötüleşmesine neden olabilir.

Sinüzit — 10 gün boyunca iyileşmeyen burun tıkanıklığı olan çocuklarda bakteriyel sinüs enfeksiyonu olabilir.

Zatürre — Soğuk algınlığı belirtilerinin ilk üç gününden sonra ateş gelişen çocuklarda, özellikle çocukta öksürük varsa ve hızlı nefes alıyorsa bakteriyel zatürre olabilir.

Covid-19 ile ilgili komplikasyonlar — Covid-19 enfeksiyonu çocuklarda nadir ancak ciddi komplikasyonlar gelişebilir. Bunlar şunlardır:

  • Çocuklarda multisistem inflamatuar sendrom (MIS-C) – MIS-C, kalp, akciğer, böbrek ve diğer organların iltihabı ile karakterize hayatı tehdit eden bir durumdur. Genellikle 6 ila 12 yaş çocuklarda görülür, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. Etkilenen çocuklarda ateş vardır ve hasta görünürler. Ayrıca karın ağrısı, kusma, ishal, döküntü veya gözlerde kızarıklık olabilir.
  • Kalp kası iltihabı (miyokardit) veya kalbi çevreleyen kese (perikardit) Miyokardit ve perikardit COVID-19’un hayatı tehdit eden komplikasyonlarıdır. Miyokardit veya perikarditli çocuklarda egzersiz, genç sporcularda ani ölüme neden olabilecek anormal bir kalp ritmine yol açabilir.

Çocuklar ve ergenler herhangi bir belirti göstermeden miyokardit veya perikardit olabilir. Semptomlar ortaya çıktığında, göğüs ağrısı, nefes alma sorunları ve yorgunluk içerir.

  • Kalp rahatsızlıkları belirti göstermeden mevcut olabileceğinden, COVID-19 bilinen veya şüphelenilen tüm öğrenci sporcular, spor eğitimine, uygulamasına veya yarışmasına dönmeden önce doktorlar tarafından kalple ilgili belirti ve semptomlar açısından değerlendirilmelidir.

SOĞUK ALGINLIĞI TEDAVİSİ

Semptomatik tedavi — Soğuk algınlığı olan bir bebeğin veya çocuğun tedavisi yetişkinler için önerilen tedaviden farklıdır. Antihistaminikler, dekonjestanlar, öksürük ilaçları ve balgam sökücüler, bebeklerde ve çocuklarda herhangi bir fayda olduğunu gösteren çalışma yoktur. Bu ilaçlar altı yaşından küçük çocuklarda kullanılmamalıdır.

Soğuk algınlığının ilk birkaç gününde ateş nedeniyle rahatsız olan bir çocuğa (üç aydan büyük) tedavi etmek için parasetamol(örnek marka adı: Calpol) verebilir. İbuprofen (örnek marka adı: Pedifen) altı aydan büyük çocuklara verilebilir. 18 yaşından küçük hiçbir çocuğa aspirin verilmemelidir. Çocuk rahatsa bu ilaçların hiçbir faydası yoktur.

Nemlendirilmiş hava, burun tıkanıklığı ve burun akıntısı semptomlarını iyileştirebilir. Bebekler için, mukusu inceltmek için tuzlu burun damlalarını denenebilir. Bal, 12 aydan büyük çocuklarda gece öksürüğü için yardımcı olabilir.

Çocukların yeterli miktarda sıvı içmesi teşvik etmelidir; ekstra sıvı içmek gerekli değildir. Çocuklar genellikle soğuk algınlığı sırasında iştahları azalır ve normalden daha az yiyebilirler. Bir bebek veya çocuk uzun süre yemek yemeyi veya içmeyi tamamen reddederse mutlaka doktora götürülmelidir.

Antibiyotikler — Antibiyotikler soğuk algınlığı tedavisinde etkili değildir. Soğuk algınlığı sonrası, kulak enfeksiyonu, zatürree veya sinüzit gibi bakteriyel bir enfeksiyon gelişmiş ise gerekli olabilir. Uygunsuz antibiyotik kullanımı antibiyotik direncinin gelişmesine yol açabilir ve muhtemelen alerjik reaksiyon gibi yan etkilere yol açabilir.

Bitkisel ve alternatif tedaviler — Soğuk algınlığını tedavi etmek veya önlemek için çinko ve ekinezya gibi bitkisel ürünler de dahil olmak üzere bir dizi alternatif ürün tanıtılıyor. C vitamininin profilaktik kullanımının çocuklarda soğuk algınlığı süresini azaltabileceğine dair bazı kanıtlar vardır. C vitamini dışında, bu tedavilerin hiçbirinin klinik çalışmalarda etkili olmadığı kanıtlanmıştır; kullanımları önerilmez.

SOĞUK ALGINLIĞININ ÖNLENMESİ

Basit hijyen önlemleri soğuk algınlığına neden olan virüslerle enfeksiyonu önlemeye yardımcı olabilir. Bu önlemler şunlardır:

  • Çocuğun tüm aşılarını yaşına uygun yaptırın. Kanıtlar, mevcut grip mevsiminde grip aşısı olan ve COVID-19 ile enfekte olan çocukların semptomları ve ağır hastalık olma olasılığının daha düşük olduğunu göstermektedir.  Benzer şekilde, pnömokok aşı serisini tamamlayan çocukların (örnek marka adı: Prevnar) COVID-19 ile enfekte olduklarında semptom gösterme olasılığı daha azdır.
  • El yıkama, enfeksiyonun yayılmasını önlemenin önemli ve son derece etkili bir yoludur. Eller su ve sade sabunla ıslanmalı ve 15 ila 30 saniye boyunca ovalanmalıdır. Antibakteriyel el sabunu kullanmak gerekli değildir. Çocuklara yemekten önce ve sonra ve öksürdükten veya hapşırdıktan sonra ellerini yıkamayı öğretin. Alkol bazlı dezenfektanlar, lavabo yoksa elleri dezenfekte etmek için iyi bir alternatiftir.

Doğrudan teması sınırlayın ancak hasta olan insanlardan tamamen kaçınmak zor veya imkansız olabilir. Bilinen veya şüpheli COVID-19 enfeksiyonu olanları en az 10 gün geçene kadar izole edin.

NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMALISINIZ?

Çocuğunuzda aşağıdaki özelliklerden herhangi birini geliştirirse, gece veya gündüz saatine bakılmaksızın doktorunuzla görüşmelisiniz.

  • Uzun bir süre hiçbir şey içmeyi reddetmek
  • Sinirlilik veya uyuşukluk (yanıt verme hızının azalması) dahil olmak üzere davranış değişiklikleri; bu genellikle acil tıbbi müdahale gerektirir.
  • Nefes almada zorluk, hızlı nefes alma; bu genellikle acil tıbbi müdahale gerektirir

Aşağıdaki belirtiler gelişirse veya çocukla ilgili genel endişeler varsa:

  • 38,4°C den yüksek ateş üç günden fazla sürerse.
  • Burun tıkanıklığı 10 gün boyunca kötüleşir veya iyileşmez.
  • Gözler kızarır veya sarı akıntı gelişir.
  • Bir kulak enfeksiyonu belirtileri varsa (ağrı, kulak çekme, huzursuzluk).
  • COVID-19 olduğu bilinen veya şüphelenilen tüm öğrenci sporcular, spor antrenmanlarına veya yarışmalarına dönmeden önce doktor tarafından değerlendirilmelidir.

Hakkımda

Prof. Dr. Durgül Yılmaz 1971 yılında Mersin’de doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Mersin’de tamamladı ve 1994 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun oldu.

Çalışma Saatlerimiz

Pzt-Cuma09.00-21.00Cumartesi:09.00-19.00

İletişim

Telefon: +90 530 129 39 35İzmir, Türkiyeİletişim